Κανόνες Ιαματικής Υδροθεραπείας
Για να επιτευχθεί σωστά μια σειρά ιαματικών λουτροθεραπειών, υπάρχουν κάποιοι γενικοί κανόνες οι οποίοι πρέπει να ακολουθούνται.
Αυτοί είναι οι εξής:
- Πριν την έναρξη οποιασδήποτε μορφής υδροθεραπείας απαιτείται λεπτομερής εξέταση για το ενδεχόμενο συνύπαρξης και άλλων παθήσεων που αποκλείουν ή περιορίζουν την Ιαματική Λουτροθεραπεία. Συγκεκριμένα εξετάζεται η λειτουργία της καρδιάς, η αρτηριακή πίεση, η κατάσταση των πνευμόνων, του στομάχου, του εντέρου και της χολής.
- Μελετώνται οι ρευματικές νόσοι, οι αρθροπάθειες γενικά και οι μετατραυματικές κακώσεις, για να καθοριστούν ανάλογα η διάρκεια, η θερμοκρασία, το είδος της θεραπείας, δηλαδή αν θα είναι λουτρό, καταιωνισμοί, υδρομαλάξεις, ατμόλουτρα, λασπόλουτρα ή υδροκινησιοθεραπεία, καθώς και η περιοχή εφαρμογής τους, π.χ. αυχένας, μέση, ώμος, χέρια, ισχίο, γόνατο κλπ.
- Εξετάζεται αν ο άρρωστος κάνει χρήση φαρμάκων ή ακολουθεί κάποια θεραπεία που συνήθως δεν πρέπει να διακόπτεται. Πρέπει να σημειωθεί ότι η υδροθεραπεία δεν αντικαθιστά τα φάρμακα. Απλώς προσφέρει καλύτερη ψυχική και φυσική αποκατάσταση, δηλαδή συμβάλλει στη βελτίωση του πόνου, στην ελάττωση της φλεγμονής και στη βελτίωση της κινητικότητας. Παρέχει συμπληρωματική θεραπεία, πιθανή τροποποίηση της εξέλιξης της νόσου, ώστε να αποφευχθεί η έξαρση και να περιοριστεί η επιδείνωση και σταθεροποίηση κάποιων αποτελεσμάτων που επιτεύχθηκαν μέσω φαρμακευτικής αγωγής.
- Γενικά, τα ιαματικά λουτρά προσφέρουν σημαντικά οφέλη για την υγεία και την ψυχολογία των ασθενών χωρίς καμία παρενέργεια, όπως θα μπορούσε να συμβεί με οποιοδήποτε φάρμακο. Κυρίως, αυτό που κερδίζουν οι ασθενείς που επιλέγουν τα ιαματικά λουτρά είναι μια εμπειρία ευζωίας και ευεξίας που τους αποφέρει μεν θεραπευτικά αποτελέσματα, αλλά, ακόμη περισσότερο, φέρνουν τον ασθενή σε επαφή με τη φύση, απομακρύνοντάς τον από το αγχώδες καθημερινό περιβάλλον.
- Στη συνέχεια απαιτείται γνωμάτευση ειδικού ιατρού για να καθοριστούν το είδος του ιαματικού νερού, ο τρόπος εφαρμογής, η θερμοκρασία, η διάρκεια, ο τόπος εφαρμογής κλπ.
- Κατά τη διάρκεια της θεραπείας ο λουόμενος θα πρέπει να παρακολουθείται και να επανεξετάζεται από το γιατρό των λουτρών στη μέση της θεραπείας και στο τέλος, ο οποίος και θα του χορηγεί επιστολή με τις παρατηρήσεις του για τον θεράποντα ιατρό.
- Μερικές φορές απαιτείται συμπληρωματικά και φυσικοθεραπεία.
- Οι διάφορες θεραπείες γίνονται συνήθως το πρωί, ενώ η παραμονή στο νερό εξαρτάται από πολλές παραμέτρους. Διαρκούν από 20 λεπτά μέχρι και μια ώρα ανάλογα με την πάθηση, την κατάσταση του κυκλοφορικού συστήματος και την ιδιοσυγκρασία του αρρώστου. Στα πολύ ζεστά νερά η παραμονή πάνω από είκοσι λεπτά είναι κουραστική, ενώ όταν η θερμοκρασία του νερού είναι κοντά στη θερμοκρασία του σώματος (34-38°C), δημιουργείται μια πιο ευχάριστη αίσθηση. Υπάρχουν όμως και λουτρά τα οποία διεγείρουν ιδιαίτερα τον οργανισμό και τελικά τον κουράζουν. Κάθε πηγή, λοιπόν, όπως και κάθε ανθρώπινος οργανισμός, έχουν τους δικούς τους κανόνες στη λουτροθεραπεία. Οι πηγές με μεγάλη ραδιενέργεια είναι συνήθως κουραστικές και δεν ενδείκνυνται για παρατεταμένη παραμονή. Σε κάθε περίπτωση όμως αν υπάρξει δυσφορία είναι απαραίτητη η έξοδος από το νερό.
- Το πρώτο μπάνιο είναι προτιμότερο να είναι μικρής διάρκειας και όσο επιτυγχάνεται εξοικείωση με το νερό, μπορεί να παρατείνεται η παραμονή του λουόμενου στο νερό.
- Κατά τη διάρκεια του λουτρού το στομάχι πρέπει να είναι άδειο, κατά την επίσημη οδηγία δύο ώρες μετά το πρόγευμα και τέσσερις ώρες μετά το γεύμα. Μετά τη διεξαγωγή οποιασδήποτε μορφής θεραπείας με κάποιο ιαματικό φυσικό πόρο επιβάλλεται η ανάπαυση του λουόμενου για μισή ώρα περίπου σε ζεστό και προφυλαγμένο από ρεύματα μέρος.
- Η ιδανική διάρκεια μιας λουτροθεραπείας είναι 21 μέρες, υπάρχουν όμως και άλλες μορφές που παρατείνονται για περισσότερο χρονικό διάστημα, πάντως το μικρότερο διάστημα είναι 15 μέρες.
- Κατά τη διάρκεια της λουτροθεραπείας δεν χρειάζονται ιδιαίτερες προφυλάξεις ούτε περιορισμός των δραστηριοτήτων μας. Τις ώρες που δεν λουζόμαστε μπορούμε να ταξιδεύουμε, να οδηγούμε, να συμμετέχουμε σε κοινωνικές δραστηριότητες κ.λπ.
- Στις περισσότερες περιπτώσεις η βελτίωση και αποθεραπεία έρχονται μετά τα είκοσι λουτρά, ενώ άλλες φορές τα αποτελέσματα είναι εμφανή από τα πρώτα μπάνια.
- Το ιδανικό θερμό λουτρό απαιτεί διαρκή ροή του νερού και θερμοκρασία 32-38°C. Έτσι διατηρείται σταθερή η περιεκτικότητά του σε μέταλλα και αέρια (ειδικά σε CO2 και υδρόθειο). Η ταχεία και διαρκής ανανέωση του νερού προκαλεί διέγερση. Η αργή, σταθερή ανανέωσή του έχει καταπραϋντικά αποτελέσματα και αυξάνει την αγγειοδιασταλτική δράση του CO2. Τα λουτρά που έχουν ελάχιστο νερό είναι κατά κανόνα προς αποφυγή.
- Σκόπιμο είναι ο ασθενής που πρόκειται να υποβληθεί σε Ιαματική Λουτροθεραπεία να ενημερώνεται για το ενδεχόμενο λουτρικής αντίδρασης. Λόγω του γεγονότος ότι τα λουτρά ασκούν βιολογικές επιδράσεις μέσω των διαφόρων χαρακτηριστικών των ιαματικών νερών, υπάρχει περίπτωση τις πρώτες 5 ως 10 μέρες να παρουσιαστεί μια ολιγοήμερη και παροδική κλινική επιδείνωση της γενικής κατάστασης του αρρώστου, ενδεχομένως με πυρετό, ανορεξία, πονοκεφάλους και αϋπνία. Η λουτρική αντίδραση μπορεί να είναι και τοπική με επιδείνωση των τοπικών συμπτωμάτων και δεν έχει σχέση με την τελική έκβαση της θεραπείας. Αυτή την πρώτη φάση ακολουθεί μια θετική φάση, σχετικής ευεξίας. Τη δεύτερη φάση ακολουθεί μια τρίτη που ονομάζεται ιαματική κόπωση, η οποία πολλές φορές μπορεί να είναι πάρα πολύ πρόωρη και δεν πρέπει να συγχέεται με την λουτρική αντίδραση. Όταν τα λουτρά γίνονται σύμφωνα με όλους τους κανόνες, η λουτρική αντίδραση είναι ήπια. Σε αρκετές περιπτώσεις όμως εκδηλώνεται με μεγάλη ένταση, σε σημείο που να επιβάλλεται η διακοπή της λουτροθεραπείας. Εφόσον στο όγδοο λουτρό παρουσιάζονται έντονοι παροξυσμοί των δερματικών και αρθριτικών παθήσεων, είναι απαραίτητο να διακοπούν τα μπάνια. Σε μία-δύο μέρες σταματά και η λουτρική αντίδραση.